“Tiền lương cho công việc nội trợ”: Silvia Federici và giá trị của công việc nội trợ
Vào những năm 1970, các nhà nữ quyền ở Mỹ và Châu Âu đã thành lập phong trào “Trả tiền lương cho công việc nội trợ”, để thách thức các quan điểm của xã hội về giá trị của lao động giúp việc nhà và đòi hỏi sự công nhận đối với các công việc hầu hết do phụ nữ đảm nhận.
Ngày nay, vào năm 2021, sau hơn một năm phải phụ thuộc vào nhân viên y tế và các dịch vụ chăm sóc thiết yếu, giá trị của công việc giúp việc gia đình, cả được trả lương và không được trả lương, vẫn còn là những câu hỏi lớn. Những ý tưởng chống tư bản chủ nghĩa của Silvia Federici và những người cùng thời với bà vẫn còn rất phù hợp cho xã hội thế kỷ 21.
Silvia Federici là một trong những thành viên ban đầu của chiến dịch “Trả tiền lương cho công việc nội trợ” ở Mỹ vào năm 1974, ban đầu chiến dịch được thành lập với mục đích là chống lại việc cắt giảm các chương trình phúc lợi xã hội. Cuốn sách của bà “Trả tiền lương cho công việc nội trợ”, xuất bản năm 1975, bày tỏ mong muốn của chiến dịch này là chấm dứt tình trạng bóc lột phụ nữ và các công việc mà họ đang thực hiện.
Federici viết: “Chúng ta đòi hỏi việc trả lương cho công việc nội trợ là để phơi bày sự thật rằng công việc nội trợ là một phần trong quan hệ sản xuất tư bản”, Federici chỉ ra rằng chủ nghĩa tư bản đã được xây dựng với chi phí là phụ nữ làm những công việc gia đình cần thiết để duy trì hoạt động của người công nhân sản xuất và của toàn xã hội. Cùng với những người khác, Federici đã đấu tranh chống lại nhận thức rằng lao động giúp việc gia đình của phụ nữ là “lao động yêu thương” ( tức bản chất của phụ nữ) , họ cho rằng “Chúng tôi muốn gọi công việc nội trợ này là công việc, để cuối cùng chúng tôi có thể khám phá lại thế nào là tình yêu”.
Với chiến dịch của mình, những người phụ nữ đứng sau “Trả tiền lương cho công việc nội trợ” không chỉ phê phán vai trò giới đương thời trong các xã hội tư bản, họ còn đưa ra quan điểm rằng công việc nội trợ ngay từ đầu và là một ý tưởng mới đối với cả xã hội chính thống và các phong trào nữ quyền đương đại khác. “Điều khiến chúng tôi lo lắng nhất là nhiều nhà nữ quyền cho rằng nơi duy nhất mà phụ nữ có thể có quyền lực là ở nơi làm việc được trả lương” ( công ty ) – Silvia Federici phản ánh trong một cuộc phỏng vấn với New Frame.
Việc liên tục loại trừ lao động nội trợ ra khỏi phong trào nữ quyền chính thống, thay vào đó coi trọng một tầng lớp phụ nữ độc quyền làm những công việc được trả lương cao, tiếp tục kéo dài đến những năm 2010. Thời đại của chủ nghĩa nữ quyền “girl – boss ” đã tôn vinh sự vùng lên của rất ít phụ nữ trong không gian làm việc tư bản và phải trả giá lớn rằng phần lớn phụ nữ khác đều bị coi thường. Điều này không chỉ làm mất giá trị của phụ nữ làm công việc nội trợ gia đình mà còn loại trừ phụ nữ da màu và người LGBTQ + khỏi phong trào chính thống.
Những vấn đề mà Federici và những người cùng thời với bà đã giải quyết trong những năm 70 vẫn còn biểu hiện sâu sắc và đặc biệt được làm nổi bật bởi đại dịch COVID-19. Theo LHQ, phụ nữ chiếm khoảng 70% nhân viên y tế và dịch vụ chăm sóc toàn cầu và do đó bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi đại dịch, trong khi thu nhập vẫn thấp hơn đồng nghiệp nam trong các lĩnh vực này.
Báo cáo của Liên Hợp Quốc cũng tiết lộ rằng phụ nữ làm công việc chăm sóc y tế và việc nhà không được trả lương cao gấp ba lần, với tiên lượng rằng tình hình có thể sẽ trở nên tồi tệ hơn do đại dịch đang diễn ra, với việc học tại nhà và thiếu sự hỗ trợ chăm sóc trẻ em là những vấn đề rất cấp bách.
Theo Silvia Federici trong một cuộc phỏng vấn với New Frame, chiến dịch “Trả tiền lương cho công việc nội trợ”đã không thành công vì mức lương cho công việc nhà vẫn chưa được thực hiện. Tuy nhiên, Federici công nhận rằng chiến dịch đã đưa ra ý tưởng công việc nội trợ gia đình đóng góp rất nhiều cho xã hội và do đó, nên được coi là công việc chứ không phải là một bản chất tự nhiên của phụ nữ.
“Chúng ta mà nghĩ rằng chúng ta cần phải làm tốt hơn một bà nội trợ thì chúng ta đang phục tùng logic của các bậc thầy , đó là logic của sự phân chia lao động.”, Federici nói với New York Times vào năm 2021.
